โรงพยาบาลกรุงเทพจันทบุรี

นิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ

นิ่ว เป็นปัญหาสำคัญของระบบทางเดินปัสสาวะ หากนิ่วมีขนาดเล็กจะสามารถหลุดออกมาได้เองกับปัสสาวะ โดยไม่เกิดปัญหากับไต แต่หากนิ่วมีขนาดใหญ่จนเกิดการอุดกั้นของระบบทางเดินปัสสาวะ ไม่ว่าจะส่วนใดก็ตาม อวัยวะที่อยู่ก่อนถึงบริเวณที่มีการอุดกั้นนั้นจะเกิดการอักเสบ และมักมีการติดเชื้อร่วมด้วย จากการท้นของปัสสาวะที่ไม่สามารถระบายออกมาได้ เช่น ผู้ที่เป็นนิ่วอุดกั้นบริเวณท่อไต จะทำให้เกิดไตบวมอักเสบ และติดเชื้อตามมา ส่วนผู้ที่มีนิ่วอุดกั้นที่ท่อทางเดินปัสสาวะ จะทำให้เกิดการอักเสบของกระเพาะปัสสาวะ เป็นต้น ทั้งนี้การเป็นนิ่วบริเวณท่อไตข้างใดข้างหนึ่ง ผู้ป่วยจะยังสามารถถ่ายปัสสาวะได้แต่ปริมาณปัสสาวะอาจลดลง แต่หากเป็นนิ่วบริเวณท่อปัสสาวะ ผู้ป่วยมักมีอาการปัสสาวะติดขัดเป็นอาการนำ

สาเหตุ

พันธุกรรม
อายุ 30-60ปี
เพศชาย พบมากว่า เพศหญิง
อาหาร รับประทานอาหารที่มีสารก่อนิ่วสูง
ภูมิอากาศ ประเทศที่มีภูมิอากศร้อนพบนิ่วมากกว่าประเทศที่มีภูมิอากาศเย็น
ยา ยาบางชนิดเพิ่มโอกาสการเป็นนิ่ว เช่นวิตามินซี และแคลเซียม เป็นต้น
ความเครียด
บุคคลที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับการสร้างและสลายสารก่อนิ่ว

อาการและอาการแสดง

เป็นนิ่วในไตหรือท่อไต
- ปวดบั้นเอวข้างใดข้างหนึ่ง
- มีไข้
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ปริมาณปัสสาวะอาจลดลง
เป็นนิ่วในกระเพาะปัสสาวะหรือท่อปัสสาววะ
- ปัสสาวะติดขัด
- ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะมีเลือดปน
- ปวดหน่วงท้องน้อย
- ปัสสาวะกระปิบกระปรอย
- อาจมีไข้ร่วมด้วย

การวินิจฉัย

ซักประวัติ ตรวจร่างกาย
เอ็กซเรย์
อัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนล่าง
ส่องกล้องตรวจกระเพาะปัสสาวะ

การรักษานิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ

การรักษาด้วยยา

การป้องกันการเป็นนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ

ดื่มน้ำบ่อยๆ วันละ 1,500-3,000 ml.
ไม่กลั้นปัสสาวะ
หลีกเลี่ยงอาหารที่มีออกซาเรตสูง ได้แก่ ยอดผัก ผักโขม ผักกระเฉด ถั่ว ชา ช็อกโกแลต พริกไทยดำ และผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง
หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกรดยูริกสูง เช่น เนื้อสัตว์ เครื่องในสัตว์ สัตว์ปีก อาหารทะเล และอาหาร
หลีกเลี่ยงอาหารที่มีสารซีสทีนสูง เช่น นม ไก่ เป็ด

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ศูนย์ศัลยกรรม โรงพยาบาลกรุงเทพจันทบุรี 039-319888